Roza – Gül Hastalığı nedir?
Rozase veya diğer ismiyle gül hastalığı genellikle genç ve orta yaşlı yetişkinlerin hastalığıdır. Nedeni tam olarak bilinememektedir ancak derinin genel olarak hassasiyetine bağlı veya yüzün kan damarlarının hassasiyetine bağlı bir cilt hastalığı olduğu düşünülmektedir. Rozase genellikle yüzü etkiler. Rozasede karakteristik olarak kızarıklık, kabuklanma, sivilceler ve telanjiektaziler denilen ince damar genişlemeleri görülür. Hastalarda sıklıkla yanma, batma, iğnelenme ve kaşıntı gibi şikayetler de bulunur. Kızarıklık ve damar genişlemeleri sadece burun ve yanakları etkileyebilirken sivilceler ise tüm yüzü etkileyebilir. Hastalarda yüzün tamamı veya bazı bölgeleri etkilenmiş olabilir. Ergenlik sivilcesinden farklı olarak yüzde siyah ve beyaz nokta olarak da nitelendirilebilecek sivilce öncüsü komedonlar bulunmaz. Erken evrelerde sıcak, bazı gıdalar, stres gibi nedenlerle alevlenen ani kızarma (flushing) reaksiyonu oluşurken ilerleyen dönemlerde kızarıklık kalıcı hale gelir ve telanjiektaziler yani ince damar genişlemeleri belirir. Sonraki evrede ise iltihaplı sivilceler gelişebilir. Bazı rozase hastalarında özellikle de erkek hastalarda rinofima denilen ve burunda büyüme ile kendisini gösteren burun derisinde kalınlaşma ve yağ bezlerinde aşırı büyümeden oluşan klinik tablo gelişebilir. Rozasede bazen göz tutulumu da olabilir.
Rozasenin doğal seyri değişkendir, fakat tipik olarak yıllar süren kronik bir hastalık şeklinde seyreder. Rozasenin tamamen iyileştirilmesi hemen hemen mümkün değildir. Bu nedenle hastaların bu hastalıkla birlikte yaşamayı ve hastalığı nasıl kontrol altında tutmaları gerektiğini öğrenmeleri daha önemlidir. Rozase hastalarında hastalığı arttırdığı düşünüldüğü için bazı hastalığı arttırıcı faktörlerden kaçınılması gereklidir. Bu faktörler arasında aşırı sıcak ve soğuk içecekler, gıdalar ve çevre şartları; güneş maruziyeti; baharatlı gıdalar ve alkolden kaçınılmalıdır. Ayrıca stres ve mens dönemlerinde rozase hastalarında alevlenmeler görülmektedir.
Hastalarda tedavi amaçlı olarak kullanılabilecek çeşitli topikal ve sistemik ilaçlar bulunmasına rağmen rozasede kalıcı etki sağlayabilmek mümkün değildir. Bu tedavi yöntemleri hastalığı sadece kontrol altında tutabilmektedir. Tedavi kesildiğinde tekrarlama oranı yüksektir. Hastalarda topikal steroidli ilaçlar başlangıçta yararlı etkiler yapıyormuş gibi görünse de ilaçlar kesilince tepkisel bir alevlenme ve hastalıkta artış görülmektedir. Bu tür ilaçların uzun süre kullanılmasında ise çeşitli steroide bağlı yan etkiler ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle rozasede topikal kortizonlu ilaçlar kullanılmamalıdır. Rozasede tedavi seçenekleri, tedavi şekli ve tedavi süresi açısından mutlaka dermatoloğunuza başvurunuz.